De installatie Garden of Scars die Ibrahim Mahama maakte voor de Oude Kerk, zijn eerste solo tentoonstelling in Nederland, omvatte beeldhouwkunst, tekeningen, geluid en film. Het ging over de verstrengelde geschiedenis van Amsterdam en Ghana, waar Mahama talrijke culturele en sociale projecten heeft opgezet die werkgelegenheid en creatief onderwijs geven aan de lokale bevolking.
Mahama beschouwt de grafstenen die de 3000 m2 meter vloer van de Oude Kerk bedekken als een vorm van collectief geheugen. Na jaren van erosie zijn het gladde oppervlaktes geworden. In zijn eigen woorden: ‘Een grafsteen is als een litteken op je huid; het brengt je geest terug naar een specifiek moment in de tijd. Het is in zekere zin een soort teleportatie-apparaat. Hoewel het er vaak lelijk uitziet, vind ik ook een zekere schoonheid in hoe het onze geest in staat stelt om te reizen en toegang te krijgen tot verschillende punten in het geheugen.’
De installatie bestond uit honderden betonnen sculpturen die verspreid over de vloer waren opgesteld, afgietsels van grafstenen uit zowel de Oude Kerk als Mahama’s geboortestad Tamale in Ghana. Restanten van huiselijke objecten die door Mahama huis aan huis verzameld zijn in dorpen in Ghana staken er aan de zijkanten uit, zoals delen van houten meubels en metalen lampen. Persoonlijke, alledaagse voorwerpen, symbolen van thuis die ook herinneren aan een wereldwijde koloniale geschiedenis. Ook andere objecten lagen tussen de stenen, zoals rubberen mallen gemaakt van stenen uit Ussher Fort in Jamestown, Ghana, een voormalig Nederlands fort en gevangenis. Ze lagen op de vloer en leken ermee versmolten. Je kon er overheen lopen zoals over iedere grafsteen in de kerk. Op enkele plekken waren de rubberen mallen over de betonnen sculpturen gedrapeerd. Aan de uiterste randen van het werk zag je een wit graf uit Ghana en een groot kruis. Helemaal bovenin de kerk, direct onder het dak gewelf, hangen ruim 1500 vleermuizen die in veel culturen buiten de Westerse geassocieerd worden met wedergeboorte en wijsheid. Aan de muren waren grote houtskool tekeningen opgehangen. Mahama maakte zo een gedeelde geschiedenis zichtbaar en belichtte de wereldwijde netwerken die gekoppeld zijn aan beide plekken.
Het gebruik van vleermuizen in Mahama zijn werk heeft zijn oorsprong in Tamale. Toen Ibrahim Mahama daar een verlaten silo (Nkruma Voli-ni) aankocht als onderdeel van zijn grotere plan te voorzien in een nieuwe institutionele culturele ontwikkeling in Ghana, ontdekte hij dat er vleermuizen in het gebouw leefden. Hij besloot ze te beschermen en ze hun eigen ruimte te geven als medebewoners van het gebouw. Vleermuizen zijn wezens van de nacht, en deze associatie heeft ze in verband gebracht met de dood, het kwaad, negativiteit en heksen. Maar terwijl de westerse wereld vleermuizen in dit negatieve licht ziet, worden vleermuizen in veel culturen geassocieerd met de dood in de zin van het loslaten van het oude en het binnenhalen van het nieuwe. Het zijn symbolen van overgang, inwijding en het begin van iets nieuws. Dat de vleermuizen in de kerk hangen, is ook een verwijzing naar de herbestemming van de Oude Kerk tot een van de jongste ruimtes voor hedendaagse kunst in Amsterdam.
Vijf luidsprekers waren opgesteld in de dooptuin rondom de preekstoel in het midden van de kerk. Als bezoekers door het midden van de kerk liepen, konden ze vijf verschillende indrukken uit Mahama's werkproces horen. Deze omvatten de zachte geluiden van water dat valt in de silo Nkruma Voli-ni in Tamale, onderdeel van het Red Clay Studio complex; de schrapende geluiden van mensen aan het werk in de silo; fragmenten uit een gesprek dat werd gevoerd over de treinen die werden verworven tijdens de voorbereiding voor de installatie in de Oude Kerk, het spannende begin van een nieuw project; de geluiden van een motor en iemand die metaal last terwijl mensen aan de treinen werkten; de geluiden van vogels van heilige heiligdommen in Tamale, plaatsen waar voorouders zijn begraven maar die verlaten zijn achtergelaten, langzaam teruggewonnen door de natuur.
Mahama's installatie is sterk geïnspireerd op de grafzerkenvloer van de Oude Kerk. Daarom wilde hij de stenen en hun versieringen laten 'overtrekken': een kopie maken door een vel papier op de grafsteen te leggen en er met houtskool overheen te wrijven. Deze afgietsels gebruikte hij voor de sculpturale elementen in zijn werk - afgietsels van de stenen uit de Oude Kerk en van verschillende locaties in Ghana, die boven de vloer van het monument uitsteken - en voor de monumentale tekeningen die in verschillende nissen van de kerk hingen. Tijdens een weekend in juni werden bezoekers uitgenodigd om te helpen bij het maken van deze rubbings ter voorbereiding van Garden of Scars. Er werden bijna 200 rubbings gemaakt.
De 1 meter hoge gedenkstenen die over de vloer verspreid waren opgesteld varieerden in vorm en maatvoering. Soms is het een vierkant, soms een rechthoek en dan weer een kruis. Inspiratie voor deze sculpturale vormen vond Mahama in de verzameling gedenkstenen die hij aantrof op een begraafplaats in Tamale. Een plek die hij kort daarvoor had aangekocht. De sculpturen zijn gevormd uit de grond in Ghana en zijn zwaar beladen met het geologische verleden van plaatsen langs de kust. De grond bestaat uit een mix van lokale en geïmporteerde materialen, achtervolgd door de geesten van een verbonden geschiedenis. Op de sculpturen waren afdrukken te zien (delen van) grafstenen in de Oude Kerk en van de muren en de vloeren van forten in Ghana. Site visits over een weer vonden plaats in de aanloop naar de installatie, onder meer naar Cape Coast Castle, Fort Prinzenstein Keta, St George's Castle Elmina, en Usser Fort Accra. De productie van de sculpturen vond plaats in zijn studio Red Clay in Tamale. Ter plaatse werd samengewerkt met ruim 100 studenten, kunstenaars en ambachtslieden uit de omgeving.
